SOHBET BÖLÜMÜ

(Bu bölümde onsekiz fasıl var).

BİRİNCİ FASIL

ERKEĞİN HANIMI ÜZERİNDEKİ HAKLARI

*

İKİNCİ FASIL

KADININ KOCA ÜZERİNDEKİ HAKKI

*

ÜÇÜNCÜ FASIL

SOHBET ÂDÂBI

*

DÖRDÜNCÜ FASIL

MECLİS (OTURMA) ÂDÂBI

*

BEŞİNCİ FASIL ARKADAŞIN VASFI

*

ALTINCI FASIL KARŞILIKLI SEVME VE SAYMA

*

YEDİNCİ FASIL DAYANIŞMA VE YARDIMLAŞMA

*

SEKİZİNCİ FASIL İZİN TALEBİ

*

DOKUZUNCU FASIL SELAMLAŞMA

*

ONUNCU FASIL MÜSAFAHA

*

ONBİRİNCİ FASIL

HAPŞIRMA VE ESNEME

*

ONİKİNCİ FASIL

HASTA ZİYARETİ VE FAZİLETİ

*

ONÜÇÜNCÜ FASIL BİNME VE TERKİYE BİNDİRME

*

ONDÖRDÜNCÜ FASIL KOMŞULUK HAKKI

*

ONBEŞİNCİ FASIL KÜSÜŞME

*

ONALTINCI FASIL KUSURLARI ARAŞTIRMA VE ÖRTME

*

ONYEDİNCİ FASIL KADINLARA BAKMAK

*

ONSEKİZİNCİ FASIL

MÜTEFERRİK HADİSLER

UMUMİ AÇIKLAMA

Arapçadaki aslî mânasına oldukça yakın bir kullanışla dilimize de girmiş bulunan sohbet, beraber olmak, arkadaşlık etmek, karşılıklı münâsebette bulunmak, mülâzemet etmek gibi mânalara gelir. Dilimizde daha ziyade karşılıklı olarak dostça, samimi duygularla konuşmaya sohbet deriz. Sözgelimi telefonla konuşma sohbet'e girmez, daha ziyade beraberlik aranır. Tatsız bir konuşmaya da sohbet demeyiz, hattâ resmiyetin girdiği konuşma da sohbetin dışında kalır. Sadedinde olduğumuz bölümde sohbet'e daha geniş bir mana ile, insanî beraberlikler girmektedir. Karı-koca beraberliği, bu beraberlikten doğan haklar, komşuluk, yolculuk beraberlikleri, bu beraberliklerde ortaya çıkan hukuk, âdab; ziyâretler, ziyaret âdabı; dayanışma, selamlaşma, küsüşme, barışma; kadınlara bakmak, dedikodu, tecessüs, kusurları araştırmak vs...

Bölümün fasıl başlıklarından da anlaşılacağı üzere sohbet'le, medeniyyü'n-bıttab yani yaratılış icabı medenî kabul edilen insanın medeniliği gereği hasıl olan içtimaî münâsebetlerin pek çoğu kastedilmektedir. İnsan hayatının her safhasına ışık tutup en iyi tarzı, en güzel istikâmeti, her hususta ilahi değerleri beyan eden din-i mübin-i İslâm, beşeri sohbetin Allah'ın rızasına uyacak, insanları kâmil mânada saadet ve maâliyata götürecek edeb ve âdabı da beyan etmiştir. Şu halde sadedinde olduğumuz bölümde bu âdabı açıklayan hadisleri göreceğiz. "Sohbetler"imizi bu âdab çerçevesinde yürüttüğümüz ölçüde imanî samimiyetimiz ortaya çıkacak ve İslamımız tezahür edecek ve Allah'ın mü'minlere vaadettiği nimetlere yine o nisbette mazhar olma liyakatını kazanacağız.

Tevfik Allah'tandır.